د امريکا د ملي امنیت رئیس جان بولټون وايي، واشنګټن د مسکو پر وړاندې د روسیې او ګرجستان تر منځ د ۲۰۰۸میلادي کال د جګړې په خاطر ټول هغومره بنديزونه لګولي وو چې ورته اړتيا وه.

بولټون په تبلسي کې د ګرجستان له لوړپوړو چارواکو سره تر خبرو وروسته د جمعې په ورځ خبريالانو ته وویل چې امریکا د ګرجستان د ځمکنۍ بشپړتيا او خپلواکۍ درناوی کوي.

ګرجستان د ۲۰۰۸میلادي کال په اګسټ مياشت کې له روسیې سره د جګړې پرمهال په جنوبي اوسيتيا او ابخازیا کې پر جلا شوېو سیمو کنټرول له لاسه ورکړ.

روسيه د جنوبي اوسيتيا او ابخازیا د جلا غوښتونکي مشرتابه ملاتړ کوي چې د ګرجستان له مرکزي حکومته په ۱۹۹۰يمه لسيزه کې جلا شول او مسکو په ۲۰۰۸میلادي کال کې له تبلیسي سره د دغو دوو سیمو په خاطر پنځه ورځنۍ جګړه پيل کړه.

روسیې په دغو دواړو سيمو کې خپل نظامي حضور پراخ کړ او دا سیمې يې د ازادو دولتونو په توګه په رسميت وپېژندلې.

بولټون همدا راز وويل چې امریکا د روسیې ولسمشر ولاديمير پوتين ته بلنه ورکړې چې واشنګټن ته ورشي.

ده وويل چې د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ به له پوتين سره د نوومبر په ۱۱مه نېټه په پاريس کې د غونډې په څنډه کې لنډې خبرې وکړي. د پاریس غونډه د لومړۍ نړيوالې جګړې د پای ته رسېدو یوه پيړۍ لمانځي.

بولټون چې له پوتين سره یې روانه اوونۍ په مسکو کې خبرې وکړې، ویلي واشنګټن به په دې اړه پرېکړه وکړي چې ايا پر روسیه په بریتانيا کې د دوه طرفه جاسوس سرګي سکريپال او د هغه د لور د مسمومولو په پېښه کې د لاس لرلو په خاطر پر روسیه اضافي بنديزونه ولګوي که نه؟

د اسپانیا د هوا پيژندنې ملي ادارې ویلي چې په اګست میاشت کې د ګرمۍ ۱۶ ورځنۍ څپه د دغه هېواد په تاریخ کې تر ټولو شدیده وه.

د ګرمۍ دغې څپې چې د اګست له ۳ تر ۱۸ مې پورې دوام وکړ، د ۲۰۲۲ کال د جولای میاشتې د ګرمۍ ریکارډ مات کړ.

د اګست میاشتې له دې ګرمې څپې سره د اسپانیا په شمال او لویدیځ کې وچکالي او اورلګیدنه رامنځته شوه او د کارلوس په نوم یوه روغتیایي بنسټ ویلي، څه باندې ۱۱ سوه مرګونه له دې ګرمۍ سره تړلي وو.

له ۱۹۷۵ کال راهیسې په اسپانیا کې د ګرمۍ ۷۷ څپې ثبت شوي چې تر ټولو پنځه شدیدې هغه یې له ۲۰۱۹ کال تراوسه ثبت شوې دي.

کارپوهان د دې څپو لامل اقلیمي بدلون ښيي.

مسکو ویلي چې اوکراین په کورسک سیمه کې د روسیې پر اټومي تاسیساتو برید کړی دی.

روسیې پرون یکشنبه پر اوکراین دغه تور داسې مهال ولګوه چې اوکراین له پخواني شوروي اتحاد څخه د خپلواکۍ ۳۴مه کلیزه لمانځله.

روسي چارواکو ویلي، د برید له کبله په اټومي تاسیساتو کې اورلګیدنه رامنځته شوې چې د اور مړه کیدو ته سملاسي اقدام شوی او کوم زیان یا مرګ ژوبله نه ده راپور شوې.

د ملګرو ملتونو د اټومي انرژۍ ادارې ویلي چې د کورسک سیمې اټومي تاسیساتو کې یې د یوه ټرانسفرمر د اورلګیدلو راپور ترلاسه کړی دی.

دغې ادارې ویلي، جګړه ییزو فعالیتونو کې باید اټومي تاسیسات خوندي وساتل شي.

اوکراین سملاسي د روسیې د دغې ادعا په اړه څه نه دي ویلي.

د غزې د ملکي دفاع ادارې ویلي چې پرون یکشنبه ( د سنبلې ۲مه) لږ ترلږه ۴۲ فلسطینیان د اسراییلو په برید کې ووژل شول.

فرانس پریس د دغې ادارې د ویاند محمد باسل په حواله ویلي چې اسراییلي ځواکونو د الصبره په ګډون د غزې شاوخوا سیمې بمبار کړي او عملیات یې د پراخېدو په حال کې دي.

اسراییلي پوځ سملاسي د خپلو عملیاتو په اړه تبصره نه ده کړې، خو وړاندې تر دې یې دفاع وزیر خبرداری ورکړی و چې د فلسطیني وسله والو جرړې به وباسي.

د الصبره یوه اوسیدونکي ابراهیم الشورفه ویلي " هره شیبه او هره ورځ بمبار وي، شهادت، مرګ او وینه تویول دوام لري، مونږ نور زغم نه لرو. نه پوهیږو چیرته ولاړ شو، هر ځای مو مرګ تعقیبوي."

د غزې د روغتیا وزارت وایي، د جګړې له پيله تراوسه ۶۲ زره او ۶۸۶ فلسطینان په غزه کې وژل شوي دي، خپلواکو سرچینو د مرګ ژوبلې په اړه څه نه دي ویلي.

بنګله دیش او پاکستان، چې یو وخت په ۱۹۷۱ کال کې له جلا کېدو وروسته یې سخته دښمني سره درلوده ، د یکشنبې په ورځ موافقه وکړه چې خپلمینځي اړیکې چې د اوږدې مودې راهیسې کړکېچنې وې ورغوي او سوداګري زیاته کړي.

خو بنګله دیش دا هم وویل چې یوه مهمه مسئله چې پاکستان باید د جګړې پر مهال د شویوظلمونو څخه بخښنه وغواړي لاینحل پاته ده .

د پاکستان بهرنیو چارو وزیر اسحاق ډار چې په تیرو دیارلسو کلونو کې لومړی پاکستانی لوړ رتبه چارواکی دی چې دبنګله دیش لیدنه کوي وویل چې ددواړو هیوادونو د ولسونو د خیرښینګڼې لپاره ساحه او امکانات پراخ دي.

د پاکستان پوځ د ۱۹۷۱ کال د جګړې پر مهال په پراخو ظلمونو تورن شوی.

په دغه جنګ کې سلګونه زره کسان او د بنګله دیش د اټکل سره سم ملیونونه کسان ووژل شول.

په ډاکه کې ډیری کسان لاهم د اسلام آباد څخه غواړي چې د وژنو څخه بخښنه وغواړي.

د بنګله دیش د بهرنیو چارو سلاکار محمد توحید حسین وویل چې د بخښنې مسئله حل نه شوه، خو په دې سلا وشوه چې د دواړو هیوادونو ترمینځ اړیکې پیاوړې کړي .

د تجارتي او اقتصادي اړیکو د تعمیق او همدارنګه د کلتوري تبادلو د زیاتولو لپاره تړونونه لاسلیک شول.

راشد خان به راتلونکې میاشت د اسیا د شل اوریزو لوبو جام کې د افغانستان د ټیم چې ځواکمن سپنران لري مشري وکړي.

د دغه ټورنمنټ لپاره د ټیم په تشکیل کې چې د یکشنبې ورځ په اعلان شو نوی سپنر الله محمد غضنفر هم شامل دی.

د کپټان راشد خان ترڅنګ تجربه لرونکي سپنران ، محمد نبي ، نور احمد او مجیب الرحمن هم دافغانستان ټیم ته ځواک او تجربه بښي.

فضل الحق فاروقي ، عظمت الله عمرزی، نوین الحق او ګلبدین نایب د افغانستان په لوبډله کې د تیز بالینګ څلور انتخابونه دي.

ابراهیم ځدراڼ ، رحمن الله ګربز ، صدیق الله اتل او کریم جنت دافغانستان بیټنګ لاین پیاوړی کوي.

افغانستان په B ګروپ کې له بنګله دیش ، هانګ کانک او سیریلانکا سره دی.

هند، پاکستان ، عمان او کوربه هیواد متحد عربي امارات په A ګروپ دي.

د آسیا جام لوبې د سپتمبر له ۹ تر ۲۸ پورې په متحدو عربي اماراتو کې ترسره کیږي.

افغانستان د جام تر لوبو مخکې ، پاکستان ، او عربي اماراتو سره درې اړخیزې لوبې کوي چې د راتلونکې جمعې په ورځ په شارجه کې پیلیږي.

شمالي کوریا نن یکشنبه د هوایي دفاع دوه نوي توغندي و ازمایل.

د فرانسې خبري اژانس لیکلي، دا ازموینه داسې مهال ترسره شوې چې د شمالي کوریا چارواکي جنوبي کوریا تورنوي چې پر پوله یې نانندرۍ زیاتې کړې دي.

د جنوبي کوریا پوځ پرون وویل، دوی وروسته تر هغه پر پوله اخطاریه ډزې وکړې چې په وینا یې د شمالي کوریا پوله ساتي پر لانجمنې پولې د لنډې مودې لپاره ور اوښتي وو.

د جنوبي کوریا یوه خبري اژانس ( (KCNA راپور ورکړی چې ننني ازمایل شوي توغندي د جګړې عالي وړتیا لري، خو نور جزییات یې نه دي ورکړي.

شمالي کوریا سیمه کې د روسیې، چین او نورو ختیځو قدرتونو متحده ده، خو جنوبي کوریا بیا د متحده ایالتونو او لویدیځ ملاتړ له ځان سره لري.

د امریکا د دفاع وزارت یا پنټاګون پلان لري چې شیکاګو کې د پوځ غړي ځای پر ځای کړي.

دا ګام داسې مهال پورته کیږي چې ولسمشر ډونالډ ټرمپ غواړي په دغه ښار او شاوخوا سیمو کې یې جرمونه، بې کوره کسان او بې اسناده کډوال وځپي.

رویټرز خبري اژانس د شنبې په ورځ ناوخته د واشنګټن پوست په حواله لیکلي چې په لومړي ګام کې ممکن د سپتمبر په لومړیو کې د ملي ګارد څو زره سرتیري شیکاګو ته واستول شي.

په تیره جون میاشت کې په لاس انجلس کې د ناقانونه کډوالو د نیولو او هلته د پاریدلو مظاهرو د کنټرول لپاره هم یاد ښار ته د ملي ګارد ځواکونه استول شوي وو چې هغه مهال دې اقدام د یوشمیر امریکایي سیاستوالو نیوکې وپارولې.

د ایران امنیتي ځواکونه وایي چې په نارامه سیستان-بلوچستان ولایت کې یې " اسراییل سره د تړلې یوه ترهګریزې ډلې" شپږ غړي وژلي دي.

فرانس پریس پرون شنبه د ایرانا خبري اژانس په حواله ویلي چې دغه کسان له پولیسو سره د ډزو په تبادله کې وژل شوي، خو د پیښې کره ځای او وخت یې نه دی ذکر کړی.

سیستان-بلوچستان چې له افغانستان او پاکستان سره ګډه پوله لري، وخت نا وخت د ایراني امنیتي ځواکونو او وسله والو ډلو او قاچاق وړونکو ترمنځ د بریدونو شاهد وي.

خبر کې راغلي چې وژل شوي ترهګر بهرني اتباع دي، خو هویت یې نه دی څرګند شوی.

سیستان بلوچستان کې څو ورځې وړاندې یوه برید کې لږ تر لږه پنځه پولیس ووژل شول چې مسولیت یې جیش العدل ډلې ومانه.

جیش العدل د بلوڅانو جدایي غوښتونکې مذهبي ډله ده.

د بریتانیا د کورنیو چارو وزیره ایوېت کوپر وایي، د هغو کسانو د اخراج لړۍ چټکوي چې دغه هېواد کې یې د پنا غوښتنې رد شوې دي.

د جرمني خبري اژانس ( ډي.پې.اې) د شنبې په ورځ ناوخته د نوموړې په حواله ویلي چې د پناغوښتونکو د قضیو د بیا کتنې اوسنی سیستم له پخوا نه ورته په میراث پاته دی او دې ته د منلو وړ نه دی.

دا مهال د افغانانو په ګډون شاوخوا ۵۱ زره کسان بریتانیا کې میشت دي چې د پنا لومړنۍ غوښتنې یې رد شوي او اوس بیا ارزونې ته په تمه دي.

خبر کې راغلي چې دا ګام د پناغوښتنې په بهیر کې د بریتانیا د پام وړ فشارونه ښيي.

بریتانوي چارواکو ویلي، هغه کسان چې د پناغوښتنې یې رد شوي د دوی په هوټلونو کې دیره دي او د لګښت بیه یې د بریتانیا مالیه ورکوونکي پرې کوي.

بریتانیا له ځینو اروپایي هېوادونو څخه په الهام اخیستنې سږکال د کډوالۍ په سیستم کې د ځینو اصلاحاتو غوښتنه وکړه.

د روسیې دفاع وزارت وایي، ځواکونو یې د اوکراین د ختیځې سیمې دونتڅک دوه کلي نیولي دي.

دغه وزارت نن شنبه ( د سنبلې لومړۍ نیټه) پر خپل ټیلګرام چینل لیکلي چې دا کلیدي کلي هغه سړک ته نژدې دي چې د اوکرایني پوځ د لوجستیک یوې اډې ته غځیدلی.

پر اوکراین د روسیې له خوا پوځي فشار داسې مهال په زیاتیدو دی چې په نړیواله کچه د دغې جګړې پای ته رسیدو ته هڅې ګړندۍ شوي دي.

د اوکراین پوځ د دغو کلیو د له لاسه وتلو په اړه څه نه دي ویلي، خو تایید کړې ده چې تیره شپه روسیې پر دغه هېواد شاوخوا پنځوس بې پیلوټه الوتکې توغولي چې دیرش یې دوی کشف اوشنډې کړي.