د امريکا متحده ايالاتو لوړ رتبه روغتيايي چارواکو له چين څخه غوښتنه وکړه چې نور هم روڼوالی او همکاري خپله کړي.

دا په داسې حال کې ده چې د کرونا په نوم وژونکى ويروس په چين کې په خپرېدو دى او د نړۍ په څو هېوادونو کې نور خلک هم ورباندې اخته شوي دي.

د امريکا د روغتيا وزير اليکس ازر پرون دغه‌راز وويل، واشنګټن له پیکېنګ سره همکارۍ ته چمتو دى.

په چين کې په کرونا ويروس اخته تر ١٠٠ زيات کسان مړه شوي او تر ٤٥٠٠ نور کسان ورباندې اخته شوي دي.

دغه ويروس لومړى د چين په مرکزي ښار ووهان کې کشف شو.

د روغتيا نړيوال سازمان په حواله په څه باندې ۱۰ نورو هېوادونو کې هم د کرونا ويروس څه باندې ٤٥ پېښې ثبت شوې دي.

ازر په واشنګټن کې وويل: "له چين څخه غواړو د لا مؤثر اقدام لپاره نوره همکاري او شفافيت ډېر مهم ګامونه دي."

د غزې ملکي دفاعي ادارې نن( د مې دریمه) وویل چې د خان یونس د کډوالو په کمپ باندې د شپې د اسراییلو په برید کې لږ تر لږه ۱۱ کسان ووژل شول چې درې پکې یو کلن ماشومان وو.

فرانس پریس اژانس د غزې د ملکي دفاعي ادارې د ویاند محمود بصال په وینا راپور ورکړ چې د غزې په جنوب کې د خان یونس په کمپ کې د شپې درې بجو خواته بمباري وشوه چې یولس کسان پکې ووژل شول.

بصال زیاته کړه چې د وژل شویو کسانو اته تنه پېژندل شوي او ټول د یوې کورنۍ څخه وو.

د اسرییل پوځ تر اوسه په دې اړه تبصره نه ده کړې.

اسراییل د مارچ په ۱۸مه په غزه کې خپل پوځي عملیات د حماس پر وړاندې د جګړې په ترڅ کې د دوه میاشتني اوربند وروسته بیا پیل کړي چې د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر په ۷مه د فلسطیني وسله والې ډلې د برید له امله دا جګړه پیل شوې وه.

د جمعې په ورځ په غزه کې ملکي دفاعي ادارې وویل چې د اسراییلو بریدونو په جګړه ځپلې سیمه کې لږترلږه ۴۲ کسان وژلي، چې د مارچ له دوهمې نیټې راهیسې د اسراییلو لخوا په بشپړه توګه محاصره شوې ده.

اسراییل وايي چې د بندیز موخه دا ده چې پر وسله والو فشار راوړل شي چې د فلسطین په خاوره کې نیول شوي یرغمل خوشې کړي.

د ملګرو ملتونو ادارو له اسراییلو څخه غوښتي چې بندیزونه لرې کړي، او ویلي یې دي چې د غزې خلک د بشري ناورین او د قحطۍ خبرداری سره مخ دي.

هند نن له پاکستانه واردات بند کړل. دا وروسته تر دې چې د اپریل په دوه ویشتمه د هند تر واک لاندې کشمیر په پهلګام سیمه کې شپږ ویشت سیلانیان ووژل شول او هند تور پورې کړ چې په دې پیښه کې پاکستان لاس لري. پاکستان دا تور رد کړی دی.

د رویټرز اژانس د راپور له مخې د هند د بهرنۍ سوداګرۍ عمومي ریاست په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې دا بندیز به سمدلاسه نافذ شي.

د دغو دوو اټومي قدرتونو ترمنځ د پهلګام تر پیښې وروسته اړیکي دومره ترینګلې شوې دي چې پاکستان ویلي، معتبر استخباراتي اطلاعات لري چې هند به پر پاکستان برید وکړي. تر دې پیښې وروسته هند ویلي دي چې له پاکستان سره د اوبو تړون لغوه کوي او پاکستان خبرداری ورکړی دی چې دا اقدام د جګړې په معنا دی.

د امریکا د بهرنیوچارو وزارت هغه معامله تایید کړه چې له مخې یې متحدایالات اوکراین ته د مخکې ورکړل شویو اف ۱۶ جنګي الوتکو پیلوټان روزي او پرزې او تجهیزات ورته برابروي.

د بهرنیوچارو وزارت پرون (د مې ۳مه) په یوه بیان کې وویل چې کانګرس ته یې د څه باندې ۳۱۰ میلیون ډالرو په ارزښت د دې معاملې په اړه خبر ورکړی دی.

اوکراین د ۲۰۲۴ کال په نیمايي کې د پخواني ولسمشر جوبایډن له ادارې څخه اف ۱۶ الوتکې ترلاسه کړې وې او د دې هېواد ولسمشر ولودیمیر زیلینسکي د روان کال په پیل کې اعلان وکړ چې جنګي جټ الوتکې یې ترلاسه کړې دي خو د شمېر یادونه یې ونه کړه.

متحدایالات دا اعلان وروسته له هغه کوي چې ولسمشر ډونالډټرمپ د بایډن د ادارې له خوا کییف ته د میلیاردونو ډالرو په ارزښت د پوځي او مالي مرستو پر ورکړه کلک انتقادونه کړي دي.

پاکستان د خلیج له هېوادونو غواړي چې په هندي کشمېر کې د وروستۍ حملې پرسر د دواړو هېوادونو ترمنځ د کړکېچ په اوارۍ کې مرسته وکړي.

د اسوشیتیدپریس خبري آژانس د راپور له مخې د پاکستان صدراعظم شهباز شریف دا غوښتنه پرون د خلیج د هېوادونو له استازو سره په کتنه کې وکړه. د راپور له مخې ښاغلي شریف د سعودي عربستان، کوېټ او متحده عربي اماراتو له سفیرانو سره په جلا کتنو کې هغوی ته د کشمیر په پهلګام سیمه کې د اپریل د ۲۲مې نېټې د حملې په اړه د پاکستان د دریځ په اړه معلومات ورکړل.

په دې حمله کې ۲۶ کسان چې اکثر هندوان وو، ووژل شول. هند پاکستان د دې برید په ملاتړ تورن کړی خو اسلام آباد دا تور رد کړی دی.

د پاکستان دفاع وزیر خواجه آصف د تېرې دوشنبې په ورځ وویل چې هند په نژدې راتلونکي کې پر پاکستان د برید پلان لري.

د امریکا د بهرنیوچارو وزیر مارکوروبیو د چارشنبې په ورځ د هند د بهرنیوچارو له وزیر اس جېشنکر او د پاکستان له صدراعظم شهباز شریف سره په ټلفوني خبرو کې هغوی وهڅول چې د کشمیر له حملې وروسته د دواړو هېوادو په اړیکو کې رامنځ ته شوی کړکېچ په سوله ایز ډول حل کړي.

په ۱۹۸۱ کال کې د "ازادې اروپا راډيو" په نوم سندرې له خپریدو سره د بدیل راک ډله R.E.M نړۍ ته معرفي شوه.

په دې کار سره دغې د موسیقۍ ډلې نړۍ ته د ازادې اروپا راډیو کار یو ځل بیا ورپیاد کړ چې په هغو هیوادونو کې خپرونې کوي چې رسنۍ پکې تر تهدید لاندې دي یا محدودې دي.

د می په ۳ مه د مطبوعاتو د ازادۍ د نړیوالې ورځې او د ازادې اروپا راډیو د ۷۵ کلیزې په مناسبت اعلان وکړ چې خپله سندره به بیا نشر کړي.

وروسته له دې چې د اسراییل د پوځ هوایي ځواکونو د سوریې چارواکو ته خبرداری ورکړ چې د دروزي اقلیت کلیو ته د ځواکونو له لېږلو ډډه وکړي، د اسراییل هوايي ځواک دمشق ښار ته نژدې د ولسمشرۍ ماڼۍ پر شاوخوا سیمو برید وکړ.

تر دې برید وړاندې د سوریې د حکومت د پلوي وسله‌والو او د دروزي اقلیت د ملیشو ترمنځ دمشق ښار ته نژدې څو ورځې جګړه روانه وه. په دې نښتو کې لسګونه کسان وژل شوي یا ټپیان شوي دي.

د اسراییل پوځ اعلان کړی چې د دوی جنګي الوتکو د سوریې د ولسمشرۍ ماڼۍ ته نژدې یوه سیمه بمباري کړې ده. په خپاره شوي بیان کې نور جزئیات نه دي ورکړل شوي.

د اسراییل صدراعظم بنیامین نتانیاهو او دفاع وزیر اسراییل کاتز ویلي چې دا برید د سوریې مشرانو ته یو پیغام دی.

د دوی په ګډ بیان کې راغلي: «دا د سوریې رژیم ته یو واضح پیغام دی. موږ به د دمشق په جنوب کې د ځواکونو استقرار یا د دروزي ټولنې ګواښلو ته په هیڅ ډول اجازه ورنه کړو.»

د سوریې د حکومت پلوي رسنیو ویلي چې برید د ښار پر یوه غونډۍ د ولسمشرۍ ماڼۍ په شاوخوا سیمو کې شوی دی.

د امریکا د متحدو ایالتونو ولسمشر د امریکا د ملي راډیو او تلویزیون د بودجې د بندولو فرمان لاسلیک کړ.

ډونالډ ټرمپ په یوه اجرايي فرمان کې د امریکا د عامه خپرونو ادارې ته، چې یادو دولتي رسنیو ته بودجه ورکوي، امر کړی چې د دې رسنیو مالي ملاتړ بند کړي.

د اسوشیټډ پریس خبري آژانس د راپور له مخې، دا فرمان د عامه خپرونو ادارې او نورو فدرالي ادارو ته لارښوونه کوي چې د ملي راډیو (NPR) او د عامه تلویزیون (PBS) لپاره فدرالي بودجه بنده کړي.

د ولسمشر ټرمپ اجرايي فرمان همداراز، دا ادارې مکلفوي چې د رسنیو د غیر مستقیم دولتي تمویل سرچینې له منځه یوسي.

د امریکا ولسمشر ویلي چې د دې اقدام دلیل یې دا دی چې د یادو رسنیو راپورونه بې پرې نه وو.

ویل شوي چې د دې دوو دولتي رسنیو بودجه شاوخوا نیم میلیارد ډالره ده.

د اوکراین یو سیمه ایز چارواکی وايي تېره شپه ناوخته پر ختیځ زاپوریژیا ښار د روسیې د بې پیلوټه الوتکو په برید کې یو تن وژل شوی او لږترلږه ۱۴ نور کسان ټپیان شوي دي.

د دې سیمې والي ایوان فیدوروف پر خپله ټلګرام پاڼه په یوه بیان کې ویلي دي چې روسي ځواکونو پر زاپوریژیا لږترلږه لس حملې کړې دي. د هغه په وینا په دې حملو کې شخصي کورونه، د استوګنې بلاکونه، تعلیمي مرکزونه او عامه تاسیسات په نښه شوي دي.

په هغو تصاویرو کې چې آنلاین خپاره شوي دي د استوګنې په یوه ودانۍ کې د اور لمبې لیدل کېږي.

روسیې له دې مخکې هم د بې پیلوټه الوتکو په وسیله د اوکراین پر ګڼو سیمو حملې کړې وې. د غويي په لسمه د دې حملو په ترڅ کې په اودیسې ښار کې لږتر لږه دوه کسان ووژل شول.

یوه جګپوړي ایراني چارواکي پرون رویټرز خبري آژانس ته وویل د ایران او امریکا ترمنځ د خبرو څلورم پړاو چې په پام کې وه د راروانې اونۍ د شنبې په ورځ په روم کې ترسره شي، ځنډېدلی دی.

دې چارواکي چې نوم یې نه دی ښودل شوی، ویلي دي چې د دې خبرو نوې نېټه په متحدوایالتونو پورې اړه لري. هغه همداراز ویلي دي چې پر ایران د امریکا بندیزونه د اټومي خبرو له پرمختګ سره مرسته نه کوي.

عمان چې د امریکا او ایران ترمنځ د مخکینیو خبرو منځګړتوب کړی دی پرون وویل، د اټومي خبرو بل پړاو چې د غويي په ۱۳مه نېټه په پام کې و، په لوژستیکي دلایلو ځنډېدلی دی، خو نوی پلان به ورته جوړ شي.

په عین حال کې یوې باخبره سرچینې رویټرز خبري آژانس ته ویلي دي چې امریکا هېڅکله په روم کې د خبرو په څلورم پړاو کې خپل ګډون نه دی تایید کړی. دا سرچینه زیاتوي چې د دې مذاکراتو د بل پړاو وخت او ځای تراوسه نه دی تایید شوی خو تمه ده چې په نژدې راتلونکي کې به ترسره شي.

د روغتیا د نړیوال سازمان مشر وايي، له روغتیايي سکتور سره بسپنې له تاریخي ننګونو سره مخامخ دي ځکه مرستندویو هېوادونو خپلې بسپنې کمې کړې دي.

تیدروس ادهانوم ګیبرییسوس نن (د مې په لومړۍ نېټه) په ژنیو کې د روغتیا د نړیوال سازمان WHO په مقر کې خبریالانو ته وویل، موږ د روغتیا په برخه کې د مالي مرستو له لوی کمښت سره مخامخ یو.

د روغتیا نړیوال سازمان په خپله بودیجه کې د مالي ستونزو خبر وروسته له هغه ورکړ چې متحدو ایالتونو له دې سازمان سره د مرستندویانو له ډلې د وتلو اعلان وکړ او همداراز نورو هېوادونو په پرمختیايي برخو کې د مرستو د کمښت خبر ورکړ.

ولسمشر ډونالډټرمپ د روان کال په جنوري میاشت کې د خپلې لوړې په وینا کې د روغتیا له نړیوال سازمان څخه د امریکا د وتلو اعلان وکړ او ویې ویل چې د م. م دا اړونده اداره د کووید ۱۹ د وبا او نورو روغتیايي بحرانونو په اداره کولو کې پاتې راغله. امریکا د WHO تر ټولو لوی مرستندوی هېواد و، او د دې سازمان په سلو کې ۱۸ بسپنه یې ورکوله.

د روغتیا د نړیوال سازمان مشر وویل چې د مرستو دا کمی به په ټوله نړۍ کې د خلکو پر روغتیايي وضعیت ډېر ناوړه اغیز وکړي.