نړیوال بانک هم له هغو سره یوځای شو چې د طالبانو له لوري د کابل تر نیولو وروسته یې له افغانستان سره خپلې مرستې درولي دي.

نړیوال بانک له دوه زره دوهم کال را په دې افغانستان ته تر پنځه میلیارده او درې سوه میلیونه ډیر ډالر چمتو کړي دي.

دې بانک سي این بي سي ټلوېزیون ته په ایمیل کې خبر ورکړی دی: " د افغانستان وضعیت ته ژوره اندېښنه لرو؛ په ځانګړي ډول د ښځو وضعیت ته، نو دغه هېواد ته مو د پیسو پر ورکړه لاس نیولی دی."

نړیوال بانک دا هم ویلي دي چې د افغانستان وضعیت دقیق څاري او له نړیوالې ټولنې او خپلو شریکانو سره په دوامدار ډول په مشورو دی.

نړیوال بانک تېره اوونۍ اقتصادي سرچینو ته د طالبانو د لاس رسي مخه هم ډب کړه.

په واشنګټن کې مېشته دغه موسسه غواړي چې له افغانستان سره د خپلو مرستو تر پيل مخکې په کابل کې د واکمن حکومت په اړه وضاحت ترلاسه کړي چې نړیوالو منل شوېو بشري حقونو ته دا حکومت څومره درناوی کوي.

دا موسسه همدا راز دې ته ګوري چې د افغانستان نوی حکومت تر یوه بریده د اقتصادي رشد د ساتلو توان لري او که نه؟

طالبانو دغه ښار ۱۱ ورځې مخکې ونیو او تراوسه په پلازمېنه کې اداري کارونه دریدلي دي، ان بانکونه بند دي.

د طالبانو ویاند د سې شنبې په ورځ ژمنه وکړه چې له چهارشنبې به ټول بانکونه پرانیستل شي او راکړه ورکړه به پيل شي، خو دا ژمنه تراوسه نه ده عملي شوي.

په بهرنیو هېوادونو کې ګڼو افغانانو د افغانستان دننه خپلو خپلوانو او دوستانو ته د ویسټرن یونین بانک له لارې پیسې استولې، دې بانک هم له افغانستان سره بانکي راکړه ورکړه ځنډولې ده.

ټاکل شوې وه چې روانه اوونۍ د پیسو نړیوال صندوق د افغانستان حکومت ته ۴۵۰ میلیونه ډالر وسپاري، خو دې نړیوالې موسسې په کابل کې د طالبانو د واکمنېدو له امله دا مرسته وځنډوله.

اروپایي ټولنې هم په افغانستان کې خپل پرمختیایي کارونه درولي دي.

د اروپایي کمېسیون مشرې اورزلا فون دیرلاین د سې شنبې په ورځ وویل، په راتلونکې کې له افغانستان سره په پرمختیایي چارو کې زموږ مرستې له شرایطو سره تړلي دي، له بنسټېزو ارزښتونو سره دا مرستې غوټه شوې دي، لکه بشري حقونه، په ځانګړي ډول د ښځو حقونه.

ټاکل شوې وه چې اروپایي ټولنه د راتلونکو اوو کلونو په مخه له افغانستان سره ۱.۱۷ میلیارډه ډالر مرستې وکړي.

طالبانو ژمنه کړې ده چې بشري حقونه به د ښځو د حقونو په ګډون د اسلامي شریعت له اصولو سره سم ورکوي، خو د اروپایي ټولنې مشره وایي تر هغو له افغانستان سره مرستې نه کوو چې نوي حکومت عملي ګامونه نه وي اخیستي.

بل لور ته اروپایي ټولنې روانه اوونۍ اعلان وکړ چې له افغانستان سره خپلې بشري مرستې سږکال له پنځوس میلیونه ایرو دوه سوه میلیونه ایرو ته زیاتوي.

اروپایي ټولنه غواړي چې په دې پیسو د افغانستان دننه او د افغانستان په ګاونډیو هېوادو کې له اړمنو افغانانو سره مرستې وکړي.

په ورته وخت کې په بشري برخه کې د خوړو نړیوال پروګرام WFP په راروان ژمي کې افغانانو ته ژوره اندېښنه څرګنده کړې ده او له نړیوالو یې د لږ تر لږه دوه سوه میلیونه ډالرو مرستو غوښتنه کړې ده چې تر اوسه د دې مرستو ژمنې نه دې شوي.

د طالبانو د امرباالمعروف او نهی عن المنکر وزارت ترانه ویونکو او نعت خوانانو ته خبرداری ورکړی چې خپل نعتونه او ترانې د سندرو په طرز وړاندې نه کړي.

د دغه وزارت ویاند سیف الاسلام خیبر په خپله ایکس پاڼه دا تازه خبرداری خپور کړی.

هغه ټینګار کړی چې له سرغړونکو سره به اصولي چلند وشي.

په بیان کې ټینګار شوی چې ترانې او نعتونه د پوهې او فکري پراختیا ژبه ده او د طالبانو په خبره چې باید «تحریف او بې ارزښته نه شي».

د طالبانو حکومت مخکې هم څو واره ترانه ویونکو او نعت خوانانو ته ته په دې اړه خبرداری ورکړی.

د طالبانو اکثر غړي د ترانو شوقیان دي او د دوی په بیا راتګ سره د ترانو او نعت خوانانو له خوا ګڼې ترانې ثبت او وړاندې شوي.

اکثر دا ترانې او نعتونه د افغان مشهورو سندرغاړو نغمې، احمد ظاهر یا ځینو هندي سندرو او کمپوزونو په څېر لوستل شوي.

زلالې هاشمي کلونه مخکې د افغان ستوري په نوم په یوه رقابتي پروسه کې ګډون کړی وو او د یوه محدود وخت لپاره یې سندرې وویلې.

ځینو رسنیو د زلالې هاشمي د کورنۍ په حواله راپور ورکړی چې هغه په کابل کې له خپله کوره وتلې وه او د دوو اوونیو په تېرېدو یې لا د مرګ او ژوند خبر نشته.

د ښځو د حقونو ځینو فعالانو هم د زلالې هاشمي په ورکېدو سخته اندېښنه ښوولې ده.

د راپورونو له مخې زلاله چې واده شوې ده د یواځیني څلور کلن ماشوم صحي وضعه یې ښه نه ده.

د طالبانو حکومت لا د دې افغان سندرغاړې په ورکېدو څه تبصره نه ده کړې.

طالبانو په موسیقۍ او سندرغاړو کلک بندیز لګولی او په افغانستان کې پاتې ځینې سندرغاړي په پټه ژوند کوي او له سختیو سره مخ دي.

دافغانستان د خبریالانو مرکز د سیمه ایزو منابعو له قوله رپوټ ورکوي چې په تخار کې د طالبانو د حکومت ابتدايي محکمې د دریو خبریالانو د برائت حکم صادر کړ.

نصرت الله ابراهیمي، منیرهدف او اسدالله تیمور تبعیدي رسنیو سره په همکاري تورن او څه د پاسه یوه میاشت بندیان وو .

یوې محلې سرچینی دافغانستان دخبریالانو مرکز ته ویلي چې دتالقان دښاري ابتدایي محکمې غونډه نن د تورنو کسانو ، ددوی د وکیلانو او خپلوانو په حضورکې وشوه.

سرچینه زیاتوي چې قاضی ددغو خبریالانو د برائت او بشپړې آزادي چې پخوا په ضمانت آزاد شوي وو، حکم صادر کړ.

دغه دریواړه خبریالان د" افغانستان انترنشنل" تلویزیونی چنل سره په همکاري تورن شوي وو.

د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو سرپرست وزیر امیر خان متقي وايي چې "افغان حکومت" د ایران له "خلکو" سره د اسلامي او بشري اصولو پر بنسټ همکارۍ ته چمتو دی.

د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت اعلامیه زیاتوي چې ، متقي د پنجشنبې په ورځ (جون په ۱۹مه) ، په کابل کې د ناروې د سفارت د شارژدافیر، پییر البرټ الاساس سره په یوه غونډه کې د سیمې د اوسني وضعیت په اړه اندیښنه څرګنده کړه.

په هرصورت، په اعلامیه کې دا یادونه نه ده شوې چې د طالبانو حکومت به د ایران له "خلکو" سره څه ډول همکاري وکړي.

ایران کې په ملیونونو افغان کډوال ژوند کوي . دایران او اسراییلو ترمینځ جنګ روان دی او دواړه هیوادونو پر یوبل هوايي بریدونه کوي .

اسراییلو د تهران او ورته سیمو اوسیدونکو ته خبرداری ورکړی چې د خوندي پاتې کیدو لپاره له دې سیمو ووځي.

په وروستیو میاشتو کې، له ایران او پاکستان څخه د افغان کډوالو د جبري راستنیدو پروسه ګړندۍ شوې ده.

راستنیدونکي شکایت کوي چې دوی ته په افغانستان کې د سرپناه په شمول اړینې اسانتیاوې نشته او دوی په ناوړه اقتصادي وضعیت کې دي.

روزا اوتونبایوا د یوناما مشره په داسې حال کې چې ملګروملتونو دافغانستان د وضعیت په هکله خپل نوی رپوټ نن خپور کړ، راتلونکې دوشنبې( جون ۲۳ مه) امنیت شورا ته وینا کوي.

یوناما ، په افغانستان کې دملګرو ملتونو دسیاسي استازولی دفتر دپنجشبې په ورځ دا خبر په ایکس ټولنیزه شبکه کې خپور کړ.

میرمن اوتونبایوا په خپل روستي رپوټ کې پر افغان مېرمنو د طالبانو د محدودیتونو د دوام له کبله ژوره اندیښنه څرګنده کړې وه.

بلخوا ،دملګرو ملتونو عمومي منشي په خپل تازه رپوټ کې وايي چې دروان میلادي کال دفبروري له لومړي نیټې د اپریل تر دیرشمې په افغانستان کې د امنیت او سلامتیا اړوند څه دپاسه ۲ زره پیښې ثبت شوي دي.

د ملګرو ملتونو د سرمنشي رپوټ چې نن پنجشنبې خپور شوی زیاتوي چې دغه شمیر د تیرکال په تناسب ،دپیښو په سلو کې درې زیاتوالی ښیي.

د ملګري ملتونو سرمنشي په رپوټ کې د اسلامي دولت یا داعش په شمول د طالبانو د مخالفو ډلو بریدونو ته هم اشاره شوې خو وايی دغو ډلو تراوسه د افغانستان هیڅ کومه سیمه ترخپل کنټرول لاندې نه ده راوستلې.

د طالبانو حکومت تراوسه ددغه رپوټ په هکله څه نه دي ویلي.

د طالبانو حکومت پر نړیوالو غږ چې د کډوالو د ستونزو د حل سربیره د وچکالي او اقلیمي بدلون په برخو کې ورسره مرستې وکړي.

د طالبانو په واک باختر خبري اژانس پرون چهارشنبې لیکلي، د اقتصاد سرپرست وزیر دین محمد حنیف دا غوښتنې د افغانستان لپاره د ناروی د سفارت له شارژدافیر پیرالبرت الساس سره مطرحه کړې دي.

د باختر په ټکو ښاغلي حنیف پر افغانستان د نړیوالو د بندیزونو د لیرې کیدو او په نړیوالو بانکونو کې افغانستان د پیسو د زیرمو د راخوشي کیدو غوښتنه هم وکړه .

باختر وړاندې د الساس په حواله ویلي، "ناروې به په روان کال ۸۰میلیونه نارویزي ډالره د بشري مرستو په برخه کې افغانستان سره مرسته وکړي.

ناروې لکه د نړۍ د نورو هيوادونو په څیر د طالبانو حکومت په رسیمت پیژندلی نه دی.

د طالبانو حکومت په تخار او میدان وردک ولایتونو کې درې تنه په درو وهلي دي.

د طالبانو سترې محکمې پرون په دوو جلا خپرو کړې اعلامیو کې ویلي، په تخار ولایت کې يې یوه ښځه د زنا په او په میدان وردک ولایت کې يې یو نارینه د لواطت په تور په درو وهلي دي.

د اعلامیو له مخې، دغه کسان ۳۹درې وهل شوي او په پنځه کلن تنفیدي بند هم محکوم شوي دي.

وړمه ورځ طالبانو په کابل او سمنګان ولایتونو کې په عام محضر کې ۹ کسان د بیلابیلو جرمونو په تور په درو وهلي وو.

د بشري حقونو د ادارو له نیوکو سره سره، طالبانو په افغانستان کې د عام محضر کې د بدني سزاوو پلي کیدو ته دوام ورکړی دی.

د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو ځانګړي راپور ورکوونکی ریچارډ بنیټ ویلي و، طالبانو د نورو کالونو پرتله سږکال د بدني سزاوو تبطق زیات کړی دی.

د طالبانو د حکومت د ترانسپورت او هوايي چلند وزارت وايي، له ترکمنستان سره ټرانسپورټي او ټرانزیټي همکارۍ پراخوي.

دغه وزارت نن چهارشنبې پر خپلې ایکس پاڼې/پخواني ټویټر لیکلي،"د ټرانسپورت سرپرست وزیر حمیدالله اخندزاده په کابل کې د ترکمنستان له سفیر خواجه عوضوف سره په کتنه کې د دواړو هېوادونو ترمنځ د ټرانسپورټي اړیکو پر پراختیا، د سوداګریزو توکو په لیږد رالیږد او افغان موټرچلوونکو ته د ویزو د ورکړې پر اسانتیاوو خبرې کړې دي".

وړاندې د اخندزاده په حواله راغلي چې تر بل هر وخت اوسمهال د کابل او عشق اباد ترمنځ د همکارۍ د پراختیا لپاره زمنیه برابره ده.

د کابل او ترکمنستان ترمنځ د اړیکو د پراختیا خبره په داسې حال کیږي چې د ایران او اسراییلو ترمنځ د جګړې له کبله په افغانستان کې د تیلو په ګډون له ایرانه د واردونکو توکو بیې لوړې شوي دي.

د طالبانو حکومت د سې شنبې په ورځ، د جون په ۱۷مه، د افغانستان په دوو ولایتونو کې نهه کسان په دُرو ووهل.

د طالبانو سترې محکمې په ایکس شبکې،یا پخواني ټویټر کې، په دوو جلا اعلامیو کې لیکلي چې اوه تنه یې په کابل کې د "مخدره موادو او الکولي مشروباتو د خرڅلاو او قاچاق" په جرم او دوه نور، چې یوه ښځه هم پکې شامله ده، په سمنګان ولایت کې د زنا او له کوره د تېښتې په جرم په درو وهل شوي دي.

اعلامیې زیاتوي، د دې کسانو هر یو په عام محضر کې ۳۹ دُرې وهل شوي دي.

په ورته وخت کې، په افغانستان کې د بشري حقونو په اړه د ملګرو ملتونو ځانګړي راپور ورکوونکي، ریچارډ بینټ شاوخوا دوه اونۍ وړاندې وویل چې د طالبانو لخوا د عامه سزا کارولو کې سږکال د پام وړ زیاتوالی لیدل کیږي او دغه ډول مجازات باید ودرول شي.

ملګرو ملتونو او د بشري حقونو سازمانونو په وار وار بدني سزا غندلي او دطالبانو په حکومت یې غږ کړی چې دا ډول سزا ودروي.

نور احمد په تکزاس سوپرکینګز کې لوبیږي. دغه ټیم سیاټل لوبډلې ته ماته ورکړه. تکزاس ۱۵۳ منډې کړې وې او د سیال ټیم ټول لوبغاړي یې په ۶۰ منډو اوټ شول.

افغان لوبغاړي نور احمد د خپل ټیم په ګټه په دریو اوورنو کې ۱۸ منډې ورکړې او دری مهم لوبغاړي یې اوټ کړل.

په میجر لیګ کې بل افغان لوبغاړي نوین الحق بیا په ممبی نیویارک لوبډله کې لوبیږي. هغه خپله وروستۍ لوبه کې دوه ویکټې واخیستې خو ټیم یې لوبه وبایلوده.

په مېجر لیګ کې سږ کال د افغانستان مشهور لوبغاړی راشد خان نه لوبیږي. راشدخان چې د هند په غوره لیګ کې د تېرو کلونو په نسبت ښه ونه ځلېد د زیاتو تمرینونو په هدف سږ کال مېجر لیګ ته نه دی تللی.