په نیویارک کې مېشت د ایران د بشري حقونو مرکز وایي چې د نړۍ پنځه اویا هېوادونو ته یې لیک استولی دی او له هغوی یې غوښتي چې پر تهران فشار زیات کړي، څو د معترضانو له ښکاره غیرقانوني اعدامونو لاس واخلي.

د دې مرکز مشر هادي قایمي په یوې اعلامیې کې چې پرون یې خپره کړه ویلي چې د ایران اسلامي جمهوریت له ځوانانو په زوره اقرار اخلي او بیا هغوی اعداموي.

همدا راز اقلیتونه د وړو جرمونو په خاطر په نښه کوي چې غږ یې غلی شي.

د ایران حکومت په وروستیو کې درې معترضان د اصهفان په زندان کې اعدام کړل.

په ایران کې د پولیسو په توقیف کې د ځوانې مهسا امیني تر وژلو وروسته اعتراضونه پیل شول چې امنیتي ځواکونو سخت وځپل او تر اوسه د دې اعتراض کوونکو اووه تنه اعدام شوي دي.

د بریتانیا پولیسو اعلان کړی چې د څلورو ایرانیانو په شمول یې پنځه تنه د ترهګرۍ په تور نیولي دي.

د لندن ښار پولیسو د یکشنبې په سهار (د غویي ۱۴مه) په یوه بیان کې ویلي چې دغه کسان په لندن، سویندون، او مانچسټر کې نیول شوي، او پر دوی پر یوه ځانګړي ځای د حملې لپاره د دسیسې جوړولو شک دی.

پولیسو د نیول شویو کسانو هویت نه دی افشا کړی، خو ویلي یې دي چې څلور تنه ‌یې د ایران اتباع دي او عمرونه ‌یې د ۲۹ او ۴۶ کلونو ترمنځ دي. د پنځم کس عمر او تابعیت تر اوسه تر څېړنې لاندې دي.

د لندن د متروپولټن پولیسو د ترهګرۍ ضد څانګې مشر، دومینیک مورفي، ویلي: «تحقیقات لا هم په لومړیو پړاوونو کې دي، او موږ د مختلفو احتمالي لارو پلټنه کوو، څو معلومه کړو چې آیا دا موضوع د خلکو لپاره نور احتمالي خطر هم لري که نه.»

مورفي زیاتوي چې د امنیتي دلایلو له امله، اوس مهال نور معلومات نه‌ شي شریکولای.

تر دې دمه د موضوع په اړه نور جزیات نه دي ورکړل شوي، او ایراني چارواکو هم تر اوسه څه نه دي ویلي.

د اسراییل پوځ، په غزې تړانګه کې د خپلو پوځي عملیاتو د پراخولو په درشل کې، د لسګونو زره احتیاطي ځواکونو د رابللو امر کړی دی.

د اسراییلي رسنیو د راپورونو له مخې، دا ځواکونه د دې لپاره رابلل شوي چې د اسراییل دننه او لوېدیځې غاړې فعال سرتېري بدل کړل شي، څو د غزې جبهې ته د هغوی د استولو زمینه برابره شي.

که څه هم د اسراییلي پوځ ویاند دغه راپورونه نه دي تایید یا رد کړي، خو د فرانس پریس خبري آژانس ځینو خبریالانو ویلي چې د هغوی خپلوانو ته د بلنې احضاریې رسېدلي دي.

د اسراییل دولتي رسنۍ (کان) هم راپور ورکړی چې د یکشنبې په ورځ به د اسراییل امنیتي کابینه غونډه وکړي، څو د غزې د عملیاتو د پراخولو طرحه تصویب کړي.

د اسراییل پراخ عملیات د مارچ پر ۱۸مه (د کب ۲۸مه) بېرته پیل شوي، دا په داسې حال کې چې د دوه میاشتنۍ اوربند د تمدید هڅې، چې له جنورۍ راهیسې نافذ وو، له خنډ سره مخامخ شوي دي. یاد اوربند د قطر، متحدوایالتونو او مصر په منځګړیتوب رامنځته شوی و، خو په وروستیو اوونیو کې خبرې اترې تقریباً درېدلې دي.

برتانیا کې د ترهګریزو جرمونو په تور پنځه کسان نیول شوي، چې څلور ایرانیان هم پکې شامل دي.

د بریتانیا پولیسو د یکشنبې په ورځ، د مې په ۴مه، په یوه اعلامیه کې ویلي چې دا نیونې په لندن، سوینډن ، او د منچسټر په لویه سیمه کې ترسره شوې دي او د یوه ځانګړي ځای د هدف ګرځولو یوې مشکوکې دسیسې سره تړاو لري.

د بریتانیا د پولیسو په وینا، دا سړي د ۲۹ او ۴۶ کلونو ترمنځ عمرونه لري او دترهګریزې حملې د چمتووالي په شک نیول شوي دي او لا هم تر توقیف لاندې دي.

پولیسو دا هم زیاته کړې چې د دغو کسانو له ډلې د یوه کس تابعیت لا هم تر څېړنې لاندې دی.

د متروپولیتن پولیسو د ترهګرۍ ضد څانګې مشر، ډومینیک مورفي، ویلي چې څېړنې لا هم په لومړیو پړاوونو کې دي، او دوی د بېلابېلو احتمالي لارو د څېړلو هڅه کوي، څو د پېښې تر شا هر ډول احتمالي انګېزه روښانه کړي او دا هم معلومه کړي چې آیا له دې قضیې سره تړاو لرونکی کوم بل خطر د عامو خلکو لپاره شته که نه.

ساینس پوهان د هغه سړي د وینې په اړه څیړنه کوي چې سلګونو مارانو چیچلی و او لا هم ژوندی دی.

ساینسپوهان د یوه ماجراجو سړي د وینې پر څېړنه بوخت دي، چې په تېرو ۱۸ کلونو کې یې ځان سلګونه ځلې د ډول ډول مارانو د چیچلو لاندې کړی، خو لا هم ژوندی پاتې دی. د دې څېړنې پایله ښايي د مار چیچلو لپاره د یوه غوره درملنیز میتود د موندلو لامل شي.

د اسوشیېټډ پرس خبري آژانس د راپور له مخې، دا سړی چې تیم فریډ نومېږي، له ډېرې مودې راهیسې له خزنده ژوو او زهري حیواناتو سره مینه لري. هغه به یو وخت د خپل شخصي شوق لپاره د لړمانو او غڼو زهر راایسته، او په امریکا کې د ویسکانسین ایالت په خپل کور کې یې لسګونه ماران ساتل.

خو اوس هغه د یوې داسې کمپنۍ کارکوونکی دی چې هڅه کوي د مار د چیچلو لپاره درملنه رامینځته کړي.

ټیم فریډ په پیل کې ځان ته د مار د زهرو لږ اندازه زهر خپل بدن ته تزریقول پیل کړل ، او بیا یې په تدریجي ډول د خپل بدن د زغم د لوړولو لپاره اندازه زیاته کړه. بیا به یې مارانو ته اجازه ورکړه چې هغه وچیچي.

هغه وويل په لومړي سر کې دا ډېره وېروونکې وه، خو هرڅومره چې تاسو دا کار کوئ، هومره ښه او آرامه به شئ.

ډاکټران او متخصصین یې سپارښتنه نه کوي، خو کارپوهان وايي چې د هغه طریقه د بدن د کار کولو له طریقې سره سمون لري .

ده سړي نږدې دوه لسیزې د مار چیچلو او د زهرو تزریقول یې زغملي او لاهم د زهرو ډک یخچال لري. په هغه ویډیوګانو کې چې هغه په خپل یوټیوب چینل کې خپروي، هغه د مختلفو مارانو د چیچلو نښې ښیي.

په متحده ایالاتو کې د استیناف محکمې له پریکړې وروسته، د امریکا غږ د کارمندانو کار ته د بیرته راستنېدو مسله له ناڅرګندتیا سره مخ شوې.

مخکې راپور ورکړل شوی و چې د امریکا د فدرالي محکمې د پریکړې وروسته، د امریکا غږ کارمندان به احتمال ولري چې د راتلونکې اونۍ څخه په دوره یي توګه بیرته کار ته راستانه شي، او ددې سازمان رسنیز فعالیتونه به بیا پیل شي.

خو د رویټرز خبري آژانس د راپور پر بنسټ، استیناف محکمې په یو پرېکړه کې چې په ۲ د ۱ رأی صادره شوې، څرګنده کړه چې هغه قاضي چې د کارکوونکو د بېرته ستنولو او د ۱۵ میلیونه ډالرو مالي مرستې د بېرته ورکړې امر یې کړی و، د آر اف اې او د منځني ختیځ د خپرونو شبکو په تړاو دا صلاحیت نه لري.

کورنلیا پیلارد، د امریکا د قضايي حوزې استیناف محکمې قاضۍ، د فدرالي محکمې له حکم سره مخالفت وکړ او ویې ویل چې دا پرېکړه نږدې دا تضمین کوي چې دغه شبکې به تر هغه وخته چې دا قضیه بشپړ وڅېړل شي، نور په هېڅ معنا لرونکي بڼه موجودې نه وي.

د امریکا غږ دولتي رسنۍ، چې بهرني لیدونکي په نښه کوي، د مارچ میاشتې راهیسې د متحده ایالاتو د ولسمشر ډونالډ ټرمپ د ادارې لخوا د اجرایوي امر له صادرولو وروسته په عملي توګه تړل شوې ده.

روسیې په نووروسیسک ښار باندې د اوکراین د ډرون الوتکې له برید نه وروسته په دې بندر کې بیړنی حالت اعلان کړی دی.

د روسیې د بندري ښار نووروسییسک ښاروال نن( د مې ۳) دا اعلان وکړ ، وروسته له هغې چې یوې اوکراینۍ بې‌پیلوټه الوتکې پر دې ښار برید وکړ، د استوګنې ودانیو ته یې زیان ورساوه او لږ تر لږه پنځه کسان یې، چې دوه ماشومان هم پکې شامل دي، ټپیان کړل.

د ښاروال اندري کراوچینکو له خوا په ټیلیګرام کې خپور شوی پیغام ښيي چې هغه د ودانیو زیانونه ګوري او نورو ته لارښوونې ورکوي.

ښاروال وویل چې له ټپیانو څخه یوه ښځه په روغتون کې د سخت حالت سره مخ ده.

اوکراین تر اوسه په دې اړه رسمي څرګندونې نه دي کړې، خو د دغه هېواد هوايي ځواک ویلي چې روسیې تېره شپه پر اوکراین ۱۸۳ بې‌پیلوټه الوتکې او دوه بالسټیک توغندي توغولي دي.

د غزې ملکي دفاعي ادارې نن( د مې دریمه) وویل چې د خان یونس د کډوالو په کمپ باندې د شپې د اسراییلو په برید کې لږ تر لږه ۱۱ کسان ووژل شول چې درې پکې یو کلن ماشومان وو.

فرانس پریس اژانس د غزې د ملکي دفاعي ادارې د ویاند محمود بصال په وینا راپور ورکړ چې د غزې په جنوب کې د خان یونس په کمپ کې د شپې درې بجو خواته بمباري وشوه چې یولس کسان پکې ووژل شول.

بصال زیاته کړه چې د وژل شویو کسانو اته تنه پېژندل شوي او ټول د یوې کورنۍ څخه وو.

د اسرییل پوځ تر اوسه په دې اړه تبصره نه ده کړې.

اسراییل د مارچ په ۱۸مه په غزه کې خپل پوځي عملیات د حماس پر وړاندې د جګړې په ترڅ کې د دوه میاشتني اوربند وروسته بیا پیل کړي چې د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر په ۷مه د فلسطیني وسله والې ډلې د برید له امله دا جګړه پیل شوې وه.

د جمعې په ورځ په غزه کې ملکي دفاعي ادارې وویل چې د اسراییلو بریدونو په جګړه ځپلې سیمه کې لږترلږه ۴۲ کسان وژلي، چې د مارچ له دوهمې نیټې راهیسې د اسراییلو لخوا په بشپړه توګه محاصره شوې ده.

اسراییل وايي چې د بندیز موخه دا ده چې پر وسله والو فشار راوړل شي چې د فلسطین په خاوره کې نیول شوي یرغمل خوشې کړي.

د ملګرو ملتونو ادارو له اسراییلو څخه غوښتي چې بندیزونه لرې کړي، او ویلي یې دي چې د غزې خلک د بشري ناورین او د قحطۍ خبرداری سره مخ دي.

هند نن له پاکستانه واردات بند کړل. دا وروسته تر دې چې د اپریل په دوه ویشتمه د هند تر واک لاندې کشمیر په پهلګام سیمه کې شپږ ویشت سیلانیان ووژل شول او هند تور پورې کړ چې په دې پیښه کې پاکستان لاس لري. پاکستان دا تور رد کړی دی.

د رویټرز اژانس د راپور له مخې د هند د بهرنۍ سوداګرۍ عمومي ریاست په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې دا بندیز به سمدلاسه نافذ شي.

د دغو دوو اټومي قدرتونو ترمنځ د پهلګام تر پیښې وروسته اړیکي دومره ترینګلې شوې دي چې پاکستان ویلي، معتبر استخباراتي اطلاعات لري چې هند به پر پاکستان برید وکړي. تر دې پیښې وروسته هند ویلي دي چې له پاکستان سره د اوبو تړون لغوه کوي او پاکستان خبرداری ورکړی دی چې دا اقدام د جګړې په معنا دی.

د امریکا د بهرنیوچارو وزارت هغه معامله تایید کړه چې له مخې یې متحدایالات اوکراین ته د مخکې ورکړل شویو اف ۱۶ جنګي الوتکو پیلوټان روزي او پرزې او تجهیزات ورته برابروي.

د بهرنیوچارو وزارت پرون (د مې ۳مه) په یوه بیان کې وویل چې کانګرس ته یې د څه باندې ۳۱۰ میلیون ډالرو په ارزښت د دې معاملې په اړه خبر ورکړی دی.

اوکراین د ۲۰۲۴ کال په نیمايي کې د پخواني ولسمشر جوبایډن له ادارې څخه اف ۱۶ الوتکې ترلاسه کړې وې او د دې هېواد ولسمشر ولودیمیر زیلینسکي د روان کال په پیل کې اعلان وکړ چې جنګي جټ الوتکې یې ترلاسه کړې دي خو د شمېر یادونه یې ونه کړه.

متحدایالات دا اعلان وروسته له هغه کوي چې ولسمشر ډونالډټرمپ د بایډن د ادارې له خوا کییف ته د میلیاردونو ډالرو په ارزښت د پوځي او مالي مرستو پر ورکړه کلک انتقادونه کړي دي.

پاکستان د خلیج له هېوادونو غواړي چې په هندي کشمېر کې د وروستۍ حملې پرسر د دواړو هېوادونو ترمنځ د کړکېچ په اوارۍ کې مرسته وکړي.

د اسوشیتیدپریس خبري آژانس د راپور له مخې د پاکستان صدراعظم شهباز شریف دا غوښتنه پرون د خلیج د هېوادونو له استازو سره په کتنه کې وکړه. د راپور له مخې ښاغلي شریف د سعودي عربستان، کوېټ او متحده عربي اماراتو له سفیرانو سره په جلا کتنو کې هغوی ته د کشمیر په پهلګام سیمه کې د اپریل د ۲۲مې نېټې د حملې په اړه د پاکستان د دریځ په اړه معلومات ورکړل.

په دې حمله کې ۲۶ کسان چې اکثر هندوان وو، ووژل شول. هند پاکستان د دې برید په ملاتړ تورن کړی خو اسلام آباد دا تور رد کړی دی.

د پاکستان دفاع وزیر خواجه آصف د تېرې دوشنبې په ورځ وویل چې هند په نژدې راتلونکي کې پر پاکستان د برید پلان لري.

د امریکا د بهرنیوچارو وزیر مارکوروبیو د چارشنبې په ورځ د هند د بهرنیوچارو له وزیر اس جېشنکر او د پاکستان له صدراعظم شهباز شریف سره په ټلفوني خبرو کې هغوی وهڅول چې د کشمیر له حملې وروسته د دواړو هېوادو په اړیکو کې رامنځ ته شوی کړکېچ په سوله ایز ډول حل کړي.